Proizvodnja sadnog materijala u Slovačkoj uglavnom se nalazi u rukama firme Planteks. Ova firma od 200 ha koliko se nalazi u proizvodnji sadnog materijal drži 120 hektara. Uglavnom je zastupljena jabuka, a od nje gotovo se gaje sve sorte. U manjem broju proizvode se gotovo sve ostale voćne vrste.

Rasadnik firme Planteks u Slovačkoj se nalazi pod otvorenim nebom, a od spoljašnjih uticaja štiti se ogromnim topom iz koga se ispaljuje nešto kao protivgradna raketa, što rasteruje gradonosne oblake. O načinu rada rasadnika i tržištima gde se prodaju sadnice nešto više nam je rekao Marijan Varga, predsednik udruženja proizvođača sadnog materijala

“Na početku moram reći da je Slovačka republika jedan od najvećih proizvođača sadnog materijala od svih zemalja koje su pristupile Evropskoj Uniji. Mi proizvodimo 3 miliona sadnica, od toga 1,5 miliona jednogodišnjih i 1,5 milion dvogodišnjih sadnica. Najviše proizvodimo golden , fudži, blekburn, gala, jonagold, sve klonove koji su licencirani, sve sadnice koje proizvodimo radimo na podlozi m9 koja je najtraženija u celoj Evropi. Od ukupne proizvodnje za potrebe Slovačke od naše proizvodnje otpada 20% a ostalih 80% proizvodimo za celu Evropu, u svim krajevima imamo kooperante i povezani smo putem udruženja, i to što oni nisu u stanju da prodaju mi nalazimo kupce i upućujemo ih na njih tako da oni prodaju i naplaćuju.

Da li pored sadnica jabuka proizvodite i druge voćne vrste?

“Ovo sam govorio za jabuke i vrlo malo za kruške, ali naša firma Planteks proizvodi i trešnje, višnje, šljive , marele, orahe, ringlove, ali znatno manje nego sadnice jabuka. Ta proizvodnja je uglavnom namenjena za domaće potrebe i nešto vrlo malo za izvozž

Da li izvozite i u Srbiju?

“U Srbiju ne izvozimo. Tamo još ništa nismo izvozili, ali znamo da tamo postoje čačanska najbolja, čačanska rana, čačanska rodna. Ove šljive su tražene i u Slovačkoj , poznajemo ih i imaju ih i ovdašnji voćari i uzgajaju vrlo rado.”

Videli smo da nešto ispaljujete iz ovih topova, tako se štitite od grada?

“Imamo probleme jer je velika promena klime poslednjih godina i bilo je nekoliko puta velikih šteta od grada pa se branimo. Ovde u rasadniku imamo nekoliko protivgradnih generatora pomoću kojih ispaljujemo u atmosferu staklenu vunu koja promeša vazduh i spreči pojavu grada pa izazove padanje kiše koja nam služi za navodnjavanje čitavog rasadnika, ali moramo biti tesno povezani sa meteorološkom stanicom da znamo sa koje strane oblaci dolaze.”

Od Martina Varge smo još saznali da se cena jedne sadnice u zavisnosti da li je sertifikovana ili ne kreće od 3-4 eura. Pored firme Planteks koja drži najveći deo proizvodnje postoji još 20-ak proizvođača koji drže oko 80hektara u svojim rukama.

Sagovornik: Martin Varga, proizvođač šljiva u Slovačkoj