Proređivanje plodova je pomotehnička mera kojom se postiže niz pozitivnih efekata, a između ostalih, povećava se kvalitet i veličina plodova, te poboljšava obojenost plodova i ujednačeno sazrevanje.
Proređivanje plodova je pomotehnička mera kojom se postiže niz pozitivnih efekata:
Možda vas zanima
- povećava se kvalitet i veličina plodova;
- poboljšava se obojenost plodova i ujednačeno sazrevanje;
- otklanja se alternativna rodnost;
- olakšana je zaštita jer plodovi nisu zbijeni;
- manja je pojava crvljivosti plodova;
- veći je sadržaj šećera, kiselina i vitamina;
- plodovi su čvršći i manje opadaju pred berbu.
Postoji više načina proređivanja u proizvodnji voća. Može se proređivati mehanički, hemijski i ručno.
Mehaničko proređivanje
Obavlja se upotrebom posebne mašine koja ima rotirajuću vertikalnu osovinu, na kojoj su raspoređene sintetičke žice. Osovina ima mogućnost promene nagiba i može se prilagođavati različitim oblicima stabla. Kako se osovina okreće, tako sintetičke žice udaraju cvetove, a intenzitet je određen brzinom kretanja, rotiranjem osovine i brojem žica.
Mašina se koristi u fenofazi od zelene do crvene glavice. Kod ranije upotrebe može se javiti oštećenje drveta, a ako se koristi kasnije, može doći do oštećenja plodova. Često se kasnije mora napraviti i korekcija. Još neke od negativnih strana su što se zahvat obavlja u ranoj fazi vegetacije, nakon koje može doći do pojave kasnog prolećnog mraza. Takođe, može se primeniti samo kod određenih uzgajanih oblika, te se zbog greške može razviti više bolesti i na povređenim mestima se mogu naseliti određene štetočine.
Hemijsko proređivanje
Obavlja se primenom različitih preparata na bazi biljnih hormona, kojim se prskaju voćke kako bi odbacile deo plodova. Primenjuju se sredstva na bazi aktivnih supstanci. Koji je preparat najbolji za proređivanje plodova u vašem voćnjaku najbolje je da se konsultujete sa poljoprivrednim apotekarom ili stručnjakom iz Poljoprivredne stručne službe u vašem kraju.
Na efikasnost hemijskog proređivanja utiče više faktora. U prvom redu, to su klimatski uslovi, koji osiguravaju duže usvajanje sredstava nakon aplikacije, kao i pojava oblačnosti nekoliko dana pre nanošenja. Isto tako, na veću efikasnost hemijskog proređivanja plodova utiču i temperature koje prelaze 25ºC. Takođe, i slaba ishrana azotom povećava efikasnost hemijskog proređivanja. Koliko će efikasan biti ovaj tip proređivanja zavisi i od toga o kojoj je sorti reč, starost, bujnost i oplodnja voćaka.
Ručno proređivanje
Ručno proređivanje poželjno je u mladim zasadima do četiri godine. Ipak, izvodljivo je i na manjim površinama, ali to zahteva dosta posla, koji je gotovo nemoguć u zasadima velikih površina. Ručno proređivanje je zapravo i najbolji način proređivanja, jer se tako mogu ukloniti svi oštećeni (od grada, insekata i sl.) ili zakržljali plodovi, a ostavljaju se samo zdravi i najveći plodovi.
Takvo proređivanje je najbolje napraviti u fazi kada su plodovi veličine 8 do 10 milimetara. Kod jabučastih voćaka, kao što su jabuke, kruške, dunje i slično, na jednom pupoljku najčešće se razvije 5 do 6 cvetova, pa tako i plodova. To je definitivno preveliki broj plodova na jednom mestu. Zato je najbolje deo plodova skinuti i ostaviti samo jedan. Ponegde se mogu ostaviti i do dva ploda, pod uslovom da imaju dovoljno mesta da se razviju i, ako je mesto spajanja sa stablom dovoljno čvrsto, da podnese toliku težinu.
Takođe, kod sorti koje su sklone pojavi gorkih pega, kao što su Jonagold, Breaburn i Boskop, ne treba preterivati s proređivanjem, jer su previše krupni plodovi skloni pojavi ove fiziološke bolesti.
Proređivanje koštičavih voćki
Kod koštičavih voćaka kao što su breskve, šljive, trešnje i slično, takođe treba obaviti proređivanje, posebno jer su njihovi plodovi i sami po sebi sitniji. Tako, na primer, kod breskve 15 do 20 dana nakon završetka cvetanja proređivanjem treba ostaviti 6 do 8 plodova po mešovitoj rodnoj grani koja je najčešće rodno drvo kod breskve.
Takođe, njihov razmak treba biti 15-ak centimetara, tačnije širina jedne šake. Plod breskve je težak, a rodne grančice tanke, te se pod težinom plodova jako povijaju prema tlu i lakše se ljuljaju pod uticajem vetra. Zbog toga bi moglo doći do sudaranja i oštećivanja plodova.
Kako šljiva ima manje i lakše plodove, taj razmak između njih može biti upola manji (8 do 9 cm). Vrlo velika rodnost trešnje može takođe umanjiti kvalitet ploda, stoga predstavlja potencijalnu teškoću koja se može rešiti proređivanjem. Glavno rodno drvo kod trešnje su majske kitice, koje mogu nositi 10-ak cvetnih pupoljaka.
U plodu trešnje veliki deo ploda zauzima koštica, a proređivanjem se taj odnos uveliko može smanjiti. Stoga je i kod nje potrebno sprovesti ovu meru kad je veličina ploda otprilike 10 milimetara.
Autor: Dipl. ing. Aleksandar Popović
(Resor za pružanje stručnih usluga u poljoprivredi RS – PJ Doboj)
Tekst je originalno objavljen u magazinu Agro Planeta
Komentari