I pored toga što poslednjih godina klimatski uslovi, ali i tržište zahteva podizanje savremenih zasada, koji između ostalog podrazumevaju i postavljanje sistema za navodnjavanje, u Kolubarskom okrugu se još uvek mali procenat oranica navodnjava. Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku u 2018. godini u okrugu je navodnjavano 3.311 hektar, što je 2,51 posto od ukupno korišćenog poljoprivrednog zemljišta. Najviše površina pod sistemima za navodnjavanje je na području Uba i Valjeva, dok se najčešće navodnjavaju žita, zatim povrće, bostan, jagode i voćnjaci.
Voćar Slobodan Petrović, iz sela Krčmar kraj Mionice, iskoristio je blizinu reke kako bi vodu doveo do svog kupinjaka. Sistemom ”kap po kap” pokriveno je 20 ari, na koliko je zasađena sorta loh nes.
Možda vas zanima
„Ulaganje u sistem za navodnjavanje sigurno se isplati, jer ko hoće ozbiljno da se bavi voćarskom proizvodnjom mora da uradi ovakav sistem“, kaže Petrović.
On je puštao vodu svaki treći dan u određene redove, a ukoliko su jake žege onda svaki drugi, jer, kako sam kaže, nije dobro ni kada je previše vode. „Primećuje se razlika kod lista, na čokotu i u samom kvalitetu i krupnoći ploda u odnosu na godine kada nije navodnjavan zasad“, zaključuje Petrović.
Navodanjavanje može u znatnoj meri da poveća prinos voćnih kultura, ali postoje i one koje ne mogu da se gaje bez vode. To su pre svega borovnica, lešnik, kao i turske i američke sorte oraha, zatim malina, kupina, kruška, jabuka. Na ovaj način kod šljive se pospešuje kvalitet i krupnoća plodova.
„Ukoliko se kod trešnje ne postavi sistem za navodnjavanje ne postoji opcija po kojoj će moći da se proda plod. Loša je oplodnja, plod je sitan, lošeg kvaliteta, slab je prinos i samim tim kad takav plod ponudite kupcu, a kod nas su mahom kupci sa ruskog područja, neće niko dati dobru cenu. Praktično neće biti zainteresovani, jer plod trešnje mora biti i kvalitetan i krupan, a to bez vode ne može da se postigne“, navodi Srđan Stanojlović, savetodavac za voćarstvo Poljoprivredne stručne i savetodavne službe „Valjevo“.
Prema njegovim rečima, kada nema mogućnosti za navodnjavanjem takva proizvodnja ne može biti intenzivna, a samim tim ni roba interesantna za kupce. Na tržište ide samo prvi kvalitet voća i proizvođač mora da ima 65 do 70 posto takvih plodova, a to se postiže uz navodnjavanje. Ukoliko to nema teško može biti konkurentan i nema isplativosti same proizvodnje.
„Uloženi novac u sistem za navodnjavanje sigurno se isplati i vrlo brzo se vrati, pa čak i kod niskoprofitabilnih voćnih kultura kao što je šljiva”, objašnjava Srđan Stanojlović.
Preko 90 posto zasada voća koji se poslednjih godina podižu imaju sisteme za navodnjavanje. Pored standardnih, površinskih sistema, za koje po hektaru treba izdvojiti i manje od 2.000 evra, uz uslov da proizvođač ima sopstvene izvore ili bunare sa vodom, sve su popularniji i podzemni sistemi. Ovi sistemi su za oko 30 posto skuplji od klasičnih, a najpogodniji su u plantažnom gajenju oraha i leske.
Prema rezultatima Ankete, u Republici Srbiji se u 2018. godini navodnjavalo ukupno 159.587 ha ili 4,59% korišćenog poljoprivrednog zemljišta, a od ukupnog broja poljoprivrednih gazdinstava 33,30% je navodnjavalo useve. Od ukupne površine oranica i bašta, navodnjava se 110.872 ha ili 4,31% od ukupne površine ove kategorije zemljišta. Učešće navodnjavanih površina oranica i bašta po regionima se kreće od 3% do 5% posmatrano po poljoprivrednim gazdinstvima.
Navodnjavane površine voćnjaka u odnosu na ukupnu površinu ove kategorije su veće. U Srbiji se u 2018. godini navodnjavalo 31.968 ha voćnjaka i svega 679 ha vinograda. Od ukupnog broja poljoprivrednih gazdinstava u našoj zemlji 131.609 koristi površinsko navodnjavanje, svega 12.606 navodnjavanje orošavanjem, a njih 55. 899 navodnjavanje kap po kap. Najveći broj gazdinstava koristi podzemne vode kao glavni izvor vode za navodnjavanje, na drugom mestu po zastupljenosti su površinske vode van gazdinstva i glavni su izvor vode za navodnjavanje za 8,92% gazdinstava.
Komentari