Počinje rezidba vinove loze! Vinova loza u valjevskom kraju gajena je još u periodu starijeg gvozdenog doba, čemu svedoče brojna arheološka istraživanja na prostoru Brangovića, Petnice, Babine Luke, Anina, Skobalja. Osetan napredak u proizvodnji grožđa i vina, na prostoru između reka Tamnave i Kolubare, primetan je i u srednjovekovnoj Srbiji, dok su turski osvajači u ove krajeve doneli sorte kao što su Drenkovi, Afus – ali, Ćilibarka i druge sorte koje su se zadržale i do današnjih dana.
VIŠE...
Na desetine sačuvanih podruma, iz perioda nakon oslobađanja Srbije, u kojima se proizvodilo i čuvalo vino, svedoče o povećanju površina pod vinogradima u ovom delu Srbije. Proizvodnja se obavljala u okviru malih gazdinstava, a mahom su sazrevali plodovi Prokupca, Smederevke, Skadarke. Kasnije se asortiman proširio sa Dingačom i Tamnjanikom, koje su davale veoma kvalitetno vino.
Najbolji vinogradi Srbije
Najpoznatiji vinogradar u okolini Valjeva u prvoj polovini prošlog veka bio je Čedomir Krunić. U vinogradu, na najvišoj parceli u selu Jasenica, uglavnom su sazrevale sorte Afus – ali i Muskat Hamburg, Šasla i Smederevka, čije je grozodve svakodnevno prodavao u valjevskoj čaršiji.
”Najbolji vinogradi u periodu između dva svetska rata bili su na Jaućanskom, Brankovačkom, Blizonjskom i Babolučkom visu. Vinske sorte na ovim pozicijama su davale svoj maksimum u pogledu sadržaja šećera, bojenih i aromatičnih materija, a vina koja su se proizvodila bila su u samom vrhu po kvalitetu”, kaže Nikola Spasojević, master inženjer voćarstva i vinogradarstva.
O tome svedoči i nagrada koju je osvojio Rajko Mirković, popoprivrednik iz sela Babina Luka, za najbolje vino Drinske Banovine koje je proizvedeno od sorte Skadarka.
Gajenje vinove loze kao posao ili deo domaćinskih potreba
Gajenje vinove loze i proizvodnja vina je bila nezaobilazan posao u većini seoskih domaćinstava. Bili su to vinogradi uglavnom veličine od pet do 20 ari, koji su zadovoljavali potrebe prosečnog domaćinstva, sa manjim viškovima koji su se iznosili na lokalno tržište.
”Nakon Drugog svetskog rata i razvoja industrije, dolazi do emigracije stanovništva iz sela u grad, što je dovelo do slabijeg interesovanja za ovu proizvodnju kao i krčenja zasada. Na smanjenje površina pod vinovom lozom i da ova proizvodnja bude u drugom planu, uticao je razvoj šljivarstva i podizanje malinjaka, potpomognuto kombinatima i preduzećima iz oblasti prehrambene industrije, ali i dostupnost jeftinijih vina koje su tada proizvodili veliki kombinati iz cele Jugoslavije”, navodi Spasojević.
Nova era vinogradarstva – brižljivo investiranje u kvalitet
Nova era razvoja vinogradarstva u valjevskom kraju počinje u drugoj polovini devedesetih godina prošlog veka. Vinogradi se podižu sa velikim entuzijazmom i brigom o svakom detalju – od izbora lokaliteta, odabira proverenih i najnovijih sorti i klonova, do primene savremenih tehnoloških metoda u proizvodnji vina.
U Kolubarskom okrugu trenutno je preko 200 hektara pod vinovom lozom, sa tendencijom povećanja površina i zaštite geografskog porekla. Uz nekoliko velikih vinarija u ovdašnjim selima, postoji veći broj manjih proizvođača. Jedan deo njih je osnovao udruženje, kako bi se što bolje organizovali i zajednički nastupili na tržištu.
”Udruženje broji 10 članova koji imaju nešto više od 40 hektara pod vinovom lozom, što je jedan dobar impuls. Trudimo se da te površine još više proširimo i da dovedemo što veći broj ljudi, da napravimo jedan respektabilan zasad u valjevskom kraju, koji je i do sada davao veoma dobre rezultate. Cilj nas proizvođača u udruženju, a posebno moj, je da na teritoriji Kolubarskog okruga isključivo proizvodimo vino od grožđa iz naših zasada. Jako smo zadovoljni kvalitetom vina koje proizvodimo i svake godine on je naravno sve bolji. Imamo vino visokog kvaliteta koje je prepoznato u okruženju”, smatra Miodrag Stojković, vinogradar i predsednik udruženja vinara i vinogradara ”Gradina”.
Tradicionalna rezidba vinove loze povodom Svetog Trifuna
Tradicionalnim orezivanjem prvih čokota u zasadima, valjevski vinogradari i vinari obeležili su svog zaštitnika Svetog Trifuna. Od esnafske slave startuje i rezidba vinove loze kojom se reguliše rast i rodnost, uspostavljanje i održavanje pravilnog odnosa između vegetativnog razvoja i visine prinosa, zrelosti i kvaliteta grožđa.
”Prošla godina bila je nepovoljna uglavnom za svo voće, pa i za vinovu lozu, jako turbulentna, uz veliku navalu raznih štetočina tako da smo jesenas imali umanjen rod za skoro 50 posto. Biljke smo oporavili, zasadi su trenutno u odličnom stanju i sad ulazimo u novu godinu, pa ćemo se potruditi da krenemo u jednu uspešnu sezonu”, kaže Miodrag Stojković.
Od domaćih sorti u ovdašnjim zasadima su zastupljene Morava i Kameničarka odnosno Prokupac, Vranac i selekcije stvorene na oglednim dobrima na Radmilovcu i Sremskim Karlovcima.
Među introdukovanim sortama Kaberne Sovinjon, Kaberne Fran, Burgundac, Merlo, Frankovka, Italijanski i Rajinski rizling, Šardone, Sovinjon blank, Burgundac beli i Traminac.
Veliki broj stonih sorti gaji se pre svega na okućnicama.
Komentari