Talasasti plato Zlatiborske visoravni, prosečne nadmorske visine oko 1000 metara, ispresecan je brojnim rekama, potocima i vododerinama. Poreklo proizvoda je čitav planinski predeo Zlatibora od oko hiljadu kvadratnih kilometara u tri opštine: Užice, Čajetina i Nova Varoš i oduvek naslanja ekonomiju na stočarstvo i preradu mesa i mleka, među kojima je i tradicionalna goveđa pršuta.
Intenzivna aroma Užičke i Zlatiborske pršute
Užička goveđa pršuta je već dugo sinonim za trpezu Zlatibora i predstavlja važan deo ukupne gastronomske ponude ovog kraja, pa je na tržištu često sa oba naziva – Užička i Zlatiborska. Proizvod ima umereno čvrstu konzistenciju i po površini smeđe crvenu boju. Na preseku, mišićno tkivo je crvene boje i pravilno je mramorirano malim skupinama masnog tkiva. Odlikuje se prijatnim ukusom karakterističnim za soljeno, sušeno i dimljeno goveđe meso a uz to ima i specifičnu i vrlo prijatnu aromu.
Možda vas zanima
Pršuta je cenjena kao meze-predjelo uz proju, kajmak, sir, rakiju i neizbežnu svežu pogaču.
Tradicionalno majstorstvo vrhunskog kvaliteta
Majstorstvo u pripremanju pršute se čuva i prenosi generacijama. Kao sirovina koristi se muskulatura najkvalitetnijih delova trupa (but, leđa, biftek) dobro uhranjenih (radnih) goveda starih 3-5 godina, pa time meso ima snažnu aromu. Proces proizvodnje traje oko četiri nedelje (sedmodnevno soljenje, koje prethodi dvadeset jednom danu sušenje i dimljenja na suvoj bukovini). U tom periodu gubitak mase tretiranih komada mesa (dužine i do 50 cm) iznosi 40-50%.
Sajam pršute u Mačkatu
Godine 1992. u doba registrovanja zaštićene oznake geografskog porekla, istaknuto je da proizvodnja pršute ima dugu tradiciju i to uglavnom kao dopunska aktivnost na gazdinstvu (u periodu novembar-februar), dok je većina proizvodnje bila u okviru industije Zlatibor iz Čajetine. Sadašnji centar proizvodnje Užičke goveđe pršute je selo Mačkat, gde se ona proizvodi u oko 40-ak profesionalnih porodičnih i industrijskih postrojenja. Praznik za sladokusce, popularna „Pršutijada“ održava se svake godine prvog vikenda po Božiću i traje tri dana. Organizatori su proizvođači suvomesnatih proizvoda i opština Čajetina.
Iskustvo u ukusu
Tehnologija proizvodnje mesa i mesnih prerađevina nepromenjena je stotinama godina unazad pa je važno očuvati je i u savremenim tehnološkim uslovima. Kada se tome doda i neponovljiva ruža vetrova Zlatibora, nadmorska visina i vlažnost dobija se proizvod nenadmašan po svom ukusu i karakteristikama. Naravno, kvalitet mesa grla gajenih na pašnjacima Zlatibora, najvažniji je i prvi korak ka kvalitetnom proizvodu.
Izvor: Agrarije
Komentari