Postoje različiti faktori koji utiču na pozicioniranje i konkurentnost proizvoda na tržištu, a među njima su nesumnjivo visok nivo kvaliteta dobra i zadovoljavajuća cena za kupca. Oznaka zaštićenog geografskog porekla odličan je način da se određeni poljoprivredni proizvod dobro kotira na domaćem i stranom tržištu, jer osim toga što navedena oznaka garantuje kvalitet i autentičnost, ona donosi i dašak tradicije podneblja u kojem se taj proizvod uzgaja.
U Srbiji 47 poljoprivredno – prehrambenih proizvoda ima oznaku zaštićenog geografskog porekla, a u okviru šire teritorije Novog Sada proizvode se čak tri poljoprivredna dobra koja su zaštićena navedenom oznakom. Ti proizvodi podrazumevaju fruškogorski lipov med, begečku šargarepu i futoški sveži i kiseli kupus.
Fruškogorski lipov med
Fruškogorski lipov med karakterističan je po visokom procentu polena lipe u medu koji se kod nekih proizvođača kreće i do 96 posto. Dragan Arandjus, savetnik i koordinator za sertifikaciju fruškogorskog lipovog meda ističe da se u Evropi ova brojka kreće do maksimalnih 58 posto polena lipe, što je još jedan dokaz autentičnosti ovog proizvoda.
Možda vas zanima
„Elaboratom je zadata minimalna količina od 60 posto potrebna da se prođe sertifikacija, ali svi naši pčelari koji su učesnici sertifikacije postižu procentualno znatno veće rezultate“, navodi Arandjus.
Prema njegovim rečima, proces za dobijanje oznake započeo je 2010.godine, a svoj ekonomski start zabeležio je u 2014.godini sa simboličnom količinom prvog sertifikovanog fruškogorskog lipovog meda. Ovaj monofloralni med sa svojim lekovitim dejstvima utiče na uspešno lečenje upala disajnih puteva,koristi se za iskašljavanje kao i za rešavanje upala mokraćnih puteva. Arandjus za naš portal navodi da je ovaj proizvod direktno vezan za lokalitet jer se ceo proces, od donošenja pčela na pašu, preko vrcanja do punjenja obavlja u geografsko zacrtanim granicama Fruške gore, označenim u elaboratu.
„Kontrolom pčelara ustanovljavamo stanje i broj košnica sa svojim registarskim brojem, vodimo zapisnik o higijenskim uslovima u pčelinjaku i košnicama što je veoma važno za kvalitet proizvoda i proveravamo usaglašenost sa elaboratom. Posle vrcanja sledi polenska analiza koju prati i hemijska. Ako učesnik zadovolji sve postavljene kriterijume i prođe sve analize izdaje mu se sertifikat za proizvedenu količinu meda u toj kalendarskoj godini“, rekao je Arandjus.
Begečka šargarepa
Ovaj proizvod dobio je oznaku zaštićenog geografskog porekla 2017. godine. Zainteresovanost kako kupaca tako i proizvođača za ovaj proizvod svake godine raste.
„Kao što je navedeno u elaboratu, ono što izdvaja ovaj proizvod od ostalih je specifičan ukus, miris, boja i izgled to jest oblik, koji su uslovljeni sadržajem ugljenih hidrata i beta karotena. Sve ove navedene karakteristike postignute su zahvaljujući geografskom položaju, mikroklimi i zemljištu odnosno aluvijalnom rečnom nanosu na području atara Begeč”, rekli su iz Zadruge „Begečki povrtari”.
Prema njihovim rečima izrada elaborata je trajala godinu dana. Kada je elaborat prihvaćen od strane Zavoda za intelektualnu svojinu, počeli su sa sertifikacijom. Proces traje od početka proizvodnog ciklusa, to jest setve, pa do vađenja šargarepe i dalje do lagerovanja, pakovanja i plasmana gotovog proizvoda.
Futoški sveži i kiseli kupus
I komšije Begečana mogu da se pohvale proizvodom sa zaštićenim geografskim poreklom. Udruženje „Futoški kupus“ je 2008. godine registrovalo oznaku geografskog porekla pod nazivom Futoški sveži i kiseli kupus.
Prema njihovim rečima futoški sveži kupus karakteriše blago spljoštena glavica sa tankim listovima, tankom nervaturom, svetlo zelene boje spolja, dok je unutra belo žućkaste boje i dobre zbijenosti. Ima visok procenat šećera sa preko 3,4 posto, malu kalorijsku vrednost i visok udeo vitamina, minerala i esencijalnih aminokiselina.
Futoški kiseli kupus se, kako kažu iz ovog udruženja, odlikuje ćilibar žutom bojom, listovima koji su savitljivi, sa slabo izraženom nervaturom. Upravo ove osobine izdvajaju futoški kupus od ostalih sorti i hibrida.
„Futoški atar kao i granični delovi begečkog i veterničkog atara predstavljaju geografsko područje na kojem zbog izuzetnih osobina zemljišta, uticaja Dunava i stanovništa vekovima najbolje uspeva sortna populacija futoškog kupusa“, tvrde iz Udruženja „Futoški kupus“. Proces dobijanja ove oznake podrazumevao je izradu elaborata o načinu proizvodnje, što je uključivalo detaljno određivanje područja na kojem se uzgaja, opisivanje zemljišta, padavina, podzemnih voda i sunčanih dana, prikazivanje načina proizvodnje svežeg i kiselog kupusa, dužine vegetacije svežeg i kiseljenja kiselog kupusa, kao i isticanje razlika između njega i drugih sorti i hibrida.
Kako navode naši sagovornici, u Srbiji i u inostranstvu vlada velika zainteresovanost za futoški sveži i kiseli kupus.
Ova tri poljoprivredna proizvoda kao i ostali poljoprivredni proizvodi koji su zaštićeni oznakom geografskog porekla poput ariljske maline,valjevskih duvan čvaraka i leskovačkog roštilj mesa imaju važan značaj za lokalni ekonomski razvoj jer osim što omogućavaju osnaživanje malih proizvođača iz tog područja, predstavljaju i idealnu šansu za organizovanje gastronomskih manifestacija poput Kupusijade koja se održava u Futogu.
Komentari