Proizvodnja povrća kao i jagodičastog voća je u današnje vreme izuzetno rasprostranjena. S obzirom na to da se radi o intenzivnim proizvodnjama, teško da se mogu zamisliti bez upotrebe folija. Korišćenje folije u proizvodnji povrća i jagodičastog voća, prvenstveno jagoda, predstavlja osnovu za njihov dobar uzgoj i veći prinos.
Folije se upotrebljavaju u plasteničkoj i u proizvodnji na otvorenom. Najzastupljenije su u gajenju salata, paradajza, krastavca, luka, krompira, lubenica, dinja, jagoda i drugo.
U novije vreme, folije za prekrivanje zemljišta se prave od različitih materijala i konstantno se usavršavaju, pa postoji veliki broj različitih folija. Napravljene su od različitih polimera, što im daje prednost, jer imaju veliku mehaničku otpornost, rastegljive su i fotoselektivne.
Možda vas zanima
Kako boja folije za malčiranje utiče na gajene biljke
Na tržištu se mogu naći providne, crne malč folije, belo-crne, sive, zelene, crveno-smeđe, svetloplave, tamnoplave i tako dalje. Kod nas se najčešće koriste crne i providne. Upotrebljavaju se i druge folije, ali u manjoj meri. Svaka od ovih folija ima i svoje karakteristike.
Crne folije
Crna folija propušta manje svetlosti, što je jako važno u letnjem periodu kada je temperatura izuzetno visoka. Samim tim omogućena je ušteda vode u toku zalivanja sistemom kap po kap.
Belo-crne folije
Belo-crne folije se najčešće koriste u proizvodnji povrća, na primer, paradajza, paprike i drugog povrća kod koga je potrebna jača refleksija. Ove folije uspešno odbijaju vaši i mušice.
Smeđe folije
Smeđe folije su dobri apsorberi toplotne energije, skoro kao providne folije.
Evo od čega sve možete da napravite malč
Srebrno-smeđe folije
Srebrno-smeđe folije imaju dobru provodljivost, delimično odbijaju svetlost i štite biljke od insekata, što im daje prednost u plasteničkoj proizvodnji.
Crveno-smeđe folije
Crveno smeđe folije takođe štite od insekata, dobri su provodnici toplote, zadržavaju vlagu, doprinose ranom sazrevanju i najčešće se koriste u proizvodnji paradajza.
Crne folije sa polietilenom
Ove folije su odlične rastegljivosti čija debljina može biti čak i do 0,55 mikrona. S ovakvim karakteristikama izuzetno su pogodne za uzgoj lubenica i jagoda.
Prednosti postavljanja folije
Zajednički razlog za postavljanje malč folija je brže zagrevanje zemljišta i zadržavanje odgovarajuće temperature. Takođe, zadržava se i vlaga kad se zemljište nakon obrade, a pre rasađivanja, prekrije folijom. Primenom malča smanjuje se ispiranje zemljišta, a samim tim i gubitak hraniva. Značajno je i kontrolisanje korovske vegetacije, odnosno korov koji nikne ne razvija se dalje.
Folije se postavljaju čvrsto na zemljište, pa jake kiše i padavine ne uništavaju biljke, a nakon sušenja terena, na zemljištu ispod folije ne stvara se pokorica koja u suprotnom usporava rast biljke.
Takođe, folije štite biljke od insekata i štetočina. Na foliji je zbog povoljnih uslova razvoj biljaka ubrzan, pa su samim tim i sazrevanje i berba voća i povrća raniji. Uzgajanje povrća i voća na malč folijama podrazumeva i povećanje prinosa. Kod povrća kao što je paradajz, krastavac, paprika, salata i tako dalje, povećanje prinosa kreće se od 15 do 30%, a kod lubenice i dinje prinos se povećava i do 35%.
U Negotinskoj Krajini folije se najčešće koriste za proizvodnju lubenica i dinja. U poslednje vreme naglo se povećavaju površine pod povrćem, pa su folije našle širu primenu u povrtarstvu, kako na otvorenom, tako i u plasteničkoj proizvodnji.
Posebno mesto folija zauzima u proizvodnji jagoda, uglavnom na otvorenom prostoru. Upotreba folija u proizvodnji jagoda dovodi do povećanja prinosa, smanjuje upotrebu pesticida, kontrolu korovskih vrsta i čuva vlagu u zemljištu.
S obzirom na njihov značaj u proizvodnji, u poslednje vreme se intenzivno gajenje povrća ili jagodičastog voća ne može zamisliti bez upotrebe folija.
Autor: dipl. inž. Zorica Petkanić
Tekst je originalno objavljen u časopisu Poljoprivrednik
Komentari