Obolevanje crnog luka od truleži može značajno smanjiti prinos i kvalitet lukovice, čak i u periodu povoljnih klimatskih promena. Uzroci pojave truleži na glavicama crnog luka (Botrytis allii i Botrytis cinerea) mogu da se jave u polju, ali do zaraze može doći i tokom skladištenja.
Uspeh pravilnog skladištenja luka zavisi od mnogo faktora, prvenstveno od zdravstvenog stanja lukovica, temperature, vlažnosti vazduha u skladištu, sorte i sadržaja suve materije. Luk je veoma zahtevna vrsta za čuvanje, kojoj treba konstantna pažnja.
Možda vas zanima
Sve što treba da znate o uzgajanju belog luka
Luk se postepeno suši na temperaturama koje nisu suviše visoke. Skladišta koja su predviđena za smeštaj luka moraju biti zagrejana na temperaturi od 20 stepeni. Zagrevanje se mora obaviti brzim podizanjem temperature da ne bi došlo do pojave kondenzacije. Temperatura vazduha koja se ubacuje u skladište ne sme biti viša od 30 stepeni.
U skladište treba uneti samo zdrave lukovice i dobro osušene, a vlažnost u skladištu mora da se održava na određenom nivou koji sprečava razvoj patogena. Sve vrste luka, kako gajenog, tako i onog iz spontane flore, mogu biti domaćini patogenima.
Botrytis allii uzročnik je truljenja glavica u polju koje se nastavlja i kasnije, tokom skladištenja. Često se ova vrsta u polju razvija u latentnom obliku (bez vidljivih posledica), a trulež se pojačano javlja u skladištima nakon mesec dana čuvanja luka.
Istraživali smo: Kako izgleda proizvodnja crnog luka u Srbiji
Simptomi truleži pojavljuju se prvo na vratu lukovice. Patogen zatim prodire u unutrašnjost, zbog čega ovojne ljuspe poprimaju tamniju boju, a između njih se formira beličasta micelija s konidijama. Ovakve lukovice podložne su bakterijskoj vlažnoj truleži. Ovaj patogen može izazvati sitne bele pege sa udubljenjima.
Takođe, i Botrytis cinerea prouzrokuje trulež glavica, sa sličnim simptomima. Botrytis sljuamosa, za razliku od svojih srodnika, prouzrokuje palež lista. Simptomi oboljenja se manifestuju u vidu beličastih pega s oreolom svetlozelene boje. U našoj zemlji do sada nije potvrđeno prisustvo B. sljuamosa.
Beli luk – kako se gaji tradicionalni lek iz bašte!
U zaštiti od ovih patogena najvažnije su preventivne mere, u koje spada upotreba zdravog semena, odnosno sadnog materijala. Takođe, preporučuje se i trogodišnji plodored, uklanjanje ovojnih ljuspi prilikom vađenja luka i prosušivanje lukovica pre unošenja u skladište.
Autor: Dipl. inž. Zvezdana Jovanović, PSSS Požarevac
Tekst je orginalno objavljen u časopisu Poljoprivrednik, br. 2063
Komentari