Kada je u pitanju uzgoj zelene salate važno je obratiti pažnju na njene najranije cikluse razvoja, odnosno na zaštitu tek izniklih biljaka koje mogu biti izložene napadima bolesti. Izdvajamo tri veoma česte bolesti koje stvaraju oštećenja i truljenja ove povrtarske kulture, a koje su uzrokovane delovanjem određenih gljiva.
Plamenjača
Povoljni uslovi za razvoj plamenjače su visoka vlažnost i niske temperature vazduha. Manifestuje se svetlozelenim pegama koje su omeđene žilama lista, a u vlažnoj sredini se u okviru pega formira bela navlaka od spora gljive na naličju lista.
Delovanje ove gljive se najčešće ispoljava u rano proleće, u plastenicima. Mlade biljke su najosetljivije na plamenjaču, kod njih se bolest manifestuje odmah na kotiledonima i prvim listićima. Na kotiledonima dolazi do velike sporulacije gljive što rezultira brzim uginućem biljaka na početku razvoja.
Najidealnija temperatura za razvoj plamenjače je 10 stepeni, a izvori infekcije ovom bolesti mogu biti seme ili ostaci biljaka. Gljiva Bremia lactucae koja izaziva plamenjaču prezimljava kao micelija u zaraženim biljkama ili u biljnim ostacima u stadijumu oospore. Otpornost na delovanje Bremia lactucae raste sa starošću biljke.
Kod sprečavanja ove gljivične bolesti važne su preventivne mere. Kada je u pitanju plastenička proizvodnja važno je redovno provetravanje i razmak između biljaka kako bi se omogućilo adekvatno strujanje vazduha. Kako joj pogoduje vlažnost, važno je umereno zalivanje i sprečavanje zadržavanja vode na biljkama.
Tokom proizvodnje rasada važno je koristiti dezinfikovani supstrat, ali i biranje tolerantnih sorti zelene salate. Kada je u pitanju upotreba preparata važno je obratiti pažnju na karencu.
Antraknoza
Još jedno gljivično oboljenje koje najčešće napada zelenu salatu u plasteničkoj proizvodnji. Ova bolest prourokovana gljivom Microdochium panattonianum se brzo širi, a pogoduju joj hladno, vlažno vreme i velika količina vode.
Temperatura na kojoj se javlja se kreće od 5 do 30 stepeni, a lako se prenosi vodom, vetrom u slučaju otvorenog polja, oruđem za rad i na cipelama.
Manifestuje se sitnim, mrkim, vodenastim pegama koje se prostiru u najvećem broju slučajeva duž lisnog nerva. Pega je prstenaste forme, a njen centar vremenom ispada i tako nastaju šupljine na listu. Spore gljive mogu da izazovu zarazu u roku od čak dva do četiri sata ako je kod lista prisutno konstantno vlaženje.
Gljiva ostaje u zaraženim ostacima u zemljištu i na taj način napada sledeću generaciju. Prilikom većeg delovanja ove gljive nastale šupljine mogu da srastu i tkivo lista tada postaje smeđe boje.
MOŽDA VAS ZANIMA
Kao i kod plamenjače zelene salate važan je plodored ali i provetravanje plastenika kako bi se sprečio razvoj ove gljive.
Siva trulež
Usled ove bolesti dolazi do brzog truljenja delova zelene salate i izostanka njihove vrednosti. Osim zelene salate gljiva Botrytis cinerea napada i krastavac, grašak, paradajz, papriku i druge povrtarske kulture. Zelena salata joj može biti domaćin od setve do berbe, čak i u transportu i skladištu.
Gljivi je domaćin zdravo tkivo, a toksinima ubija susedno tkivo na kome se nakon toga razvija. Kada su biljke zaražene sivom truleži u velikoj meri, razvijaju se i bakterije koja od unutrašnjosti listova stvaraju sluzavu masu.
Kako se brzo širi u zatvorenom prostoru, važno je obratiti pažnju na vlažnost vazduha i visinu temperature, obolele biljke je neophodno odstraniti kako se siva trulež ne bi širila, a kada je zalivanje u pitanju, prilikom hladnih dana ga je potrebno smanjiti.
Komentari