Opasnost od nestanka pčela dovodi u pitanje egzistenciju na Zemlji. Nedavno uginuće oko 400 pčelinjih društava u banatskoj opštini Kovin zabrinulo je pčelare.
Pčele su oprašivači mnogih biljnih vrsta i od njihovog opstanka zavisi budućnost živog sveta na Zemlji. Smatra se da je zbog nestanka pčela u opasnosti više od 20.000 biljnih vrsta, pre svega među ratarskim i voćarskim kulturama.
Možda vas zanima
U poslednje dve godine u Srbiji je zabeležen veliki porast nestanka pčelinjih društava, što ugrožava vegetaciju, ali i prinose meda za domaće i inostrano tržište. Različiti su faktori koji utiču na ovakvu situaciju, a jedan od njih je i ljudska nepažljivost.
„Jedan od osnovnih uticaja jesu klimatske promene, a s druge strane, tu je i ljudski faktor. Čovek godinama eksploatiše sve, pa i pčelinje zajednice i njihov med, pčelinje proizvode i polen. Tako radeći, pčele gube imunitet, jer one stalno moraju da nadoknađuju ono što im uzmete. S tim u vezi one su izložene velikom stresu i eksploataciji. To dovodi do pada imuniteta i slabljenja organizma i na kraju do stradanja“, objašnjava Milenko Gićanov iz Saveza pčelarskih organizacija Srbije.
Pčele godišnje sakupe 100 kilograma meda u košnici za egzistenciju, odnosno vlastitu reprodukciju. Ukoliko čovek neprestano uzima med, direktno ugrožava pčelu i njoj preostaje malo vremena za regeneraciju. Da bi pčele dodatno angažovali, pčelari koriste različite podsticaje, kao što je beli šećer u ishrani, što je često pogubno za njihovu energiju, jer dovodi do različitih bolesti.
Smatra se da je zbog nestanka pčela u opasnosti više od 20.000 biljnih vrsta, pre svega među ratarskim i voćarskim kulturama.
„Pčelar konzumnu hranu nadoknađuje belim šećerom, što je pogubno za pčelu, jer je nesavršena materija koja prirodno nije prilagođena pčelinjoj ishrani. Tako pčela biva dodatno eksploatisana i na kraju dolazi do njenog gubitaka, jer joj se smanjuje životni vek. Potom imamo hemijske uticaje i preparate koji se koriste u zaštiti semena protiv insekata i crvojeda“, ističe Gićanov.
„Prilikom kooperacije, biljke luče preko korenovog sistema toksičnu materiju i pčele preko cvetnice kao što je suncokret, pa u malim količinama koncentracije tih toksina pčele budu često i otrovane“, dodaje on.
U periodu oprašivanja biljaka pčele su ugrožene nekontrolisanom upotrebom pesticida i insekticida, ali i problemima kao što su krpelji. Nakon poplava u maju 2014. godine došlo je do smanjenja broja pčela u našoj zemlji, a s druge strane, gajenje različitih monokultura na velikim površinama, kao što su kukuruz i pšenica, dovodi do pada imuniteta kod pčela, pa i do uginuća pčelinjih zajednica.
„Prihrana konzumnim šećerom, kao i nedovoljna posvećenost zaštiti od hemije predstavlja glavni problem. Takođe, postoji još jedan dodatak, a to su sulfat preparati koje nam pčela donese u košnicu. To znači da voćari koriste sulfat preparate u tretiranju voća zbog zaštite od nekih gljivičnih oboljenja, čime se unose antibiotici u med. Na našem terenu vlada bezakonje i agresivno ponašanje u odnosu na pčelu“, naglašava gospodin Milenko.
Problemi u vezi sa nestankom pčela nisu prisutni samo na našem podneblju, već predstavljaju svetski trend. Zbog preterane upotrebe pesticida, koji su doveli do smanjenja broja pčela, u voćnjacima u Americi je umanjen prinos za 90%, jer nije bilo oprašivanja. Slični problemi javljaju se i u Velikoj Britaniji. Seča šuma je još jedan od problema koji dovodi do smanjenja broja pčela. Primera radi, u Americi je broj pčela smanjen u proseku za 30%. Sve ovo utiče na nestanak pčela i ukoliko se ovakva situacija nastavi, moglo bi da dođe do trajnih posledica u celom svetu.
Sagovornik:
Milenko Gićanov, Savez pčelarskih organizacija Srbije
Komentari