Opšti podaci o Užicu
Grad Užice nalazi se u Zapadnoj Srbiji i administrativni je centar Zlatiborskog okruga. Prostire se na površini od 667 kvatratnih kilometara, od kojih je 55% poljoprivredno zemljište. Obuhvata 41 naseljeno mesto u kojem, prema popisu iz 2011. godine, živi 78.040 stanovnika, pretežno srpske nacionalnosti (97,5%). Smešten je na nadmorskoj visini od 415 metara, a kroz njega protiče reka Đetinja. Grad je sa svih strana okružen planinama. Sa severozapada i severoistoka Užice okružuju Povlen i Maljen, na zapadu su Tara i Zvezda, a na jugu Zlatibor.
Naseljena mesta Užica: Bioska, Bjelotići, Buar, Vitasi, Volujac, Vrutci, Gorjani, Gostinica, Gubin Do, Dobrodo, Drežnik, Drijetanj, Duboko, Zbojštica, Zlakusa, Kamenica, Karan, Kačer, Keserovina, Kotroman, Krvavci, Kremna, Kršanje, Lelići, Ljubanje, Mokra Gora, Nikojevići, Panjak, Pear, Ponikovica, Potočanje, Potpeće, Ravni, Raduša, Ribaševina, Sevojno, Skržuti, Stapari, Strmac, Trnava i Užice.
Opšti podaci o poljoprivredi
Najzastupljenije grane poljoprivrede su stočarstvo (govedarstvo i ovčarstvo), voćarstvo (šljive, jabuke i maline) i ratarstvo (krompir). Sve veća pažnja poklanja se gajenju i sakupljanju lekovitog bilja i šumskih plodova. Kada je reč o hrani sa prostora Užica, specifičnost kraja je tradicionalna proizvodnja suhomesnatih proizvoda, a najpoznatiji su užički pršut i prerađevine od mleka. Poslednjih godina razvija se i uzgoj ribe (pastrmke). Na tom brdsko-planinskom području proizvodi se i kvalitetan med.
Istorija Užica
Na više lokacija na teritoriji današnjeg grada Užice mogu se naći tragovi ljudskog života koji potiču još iz neolita – 5.500 godina pre nove ere. Za Grad neki istoričari tvrde da je keltskog porekla i da je star oko 20 vekova. U pisanim dokumentima ime grada se prvi put javlja 9. oktobra 1329. godine, u zadužnici iz dubrovačke kancelarije. Međutim, deo istoričara tvrdi da se tekst o gradu može pronaći u Povelji vizantijskog cara Vasilija II iz 1020. godine, gde ga nazivaju Omcon. Veliki Župan Stefan Nemanja je u XII veku naselje pripojio Raškoj.
Užice je od strane Turaka osvojeno 1463. godine i tada postaje deo Beogradskog Pašaluka. Grad se još kao seosko naselje pominje i 1476. godine u turskim zemljišnim knjigama. U XVI veku doživljava razvoj i u to vreme već ima odlike razvijenog grada za to doba sa oko 5.000 kuća i 15.000 stanovnika. Užice je od Turaka oslobođano dva puta. Prvu put u Prvom srpskom ustanku 1805. godine, a drugi put 1807. godine. Nakon velikog požara, 1862. godine, u kojem je izgoreo ceo turski deo varoši, stanovništvo turskog porekla, potpuno napušta grad.
Krajem XIX veka, Užice počinje da se razvija kao industrijski grad. To je u Srbiji bio prvi grad gde je sagrađena hidroelektrana po Teslinim principima (1900. godine), a druga na svetu, izgrađena nakon one na Nijagarinim vodopadima. Tokom Drugog svetskog rata, Užice je na 67 dana oslobođeno od nemačke okupacije, a taj period je poznat pod imenom Užička Republika. Kasnije, u SFRJ, grad dobija ime Titovo Užice i nosi ga sve do 1992. godine.
Teritorija užičke opštine i užičkog kraja prostire se od valjevskih planina (Maljena, Povlena i Bukova) na severu, do Zlatara, Jadovnika i Giljeva na jugozapadu i Javora i Golije na jugoistoku, sve do Kamene Gore, Mrkog vrha i Lise (u Crnoj Gori) na jugu. Do planine Radočelo se pruža na istok, a na zapadu do granice sa Bosnom.
U najvećem delu užičkog kraja, zbog visine ove oblasti, preovlađuje planinska klima. Severni i južni deo klimatski se razlikuju, pa je umereno kontinentalna u nižim delovima, do 800m, dok viši, južni deo ima planinsku klimu. Maksimalne temperature javljaju se u julu, minimalne u januaru, a srednja godišnja temperatura je 9,5oC.
U gradu Užicu, prema zvaničnim podacima iz popisa poljoprivrede koji je Republički zavod za statistiku sproveo 2012. godine, 6.437 gazdinstava koristi poljoprivredno zemljište. U najvećem broju imaju oranice i bašte, odnosno najčešće gaje krompir (njih 2.016), a zatim kukuruz za zrno – 1.713 gazdinstva. Prema broju slede poljoprivredna domaćinstva koja proizvode pšenicu i krupnik – 1.107, lucerku – 665 i ovas (575).
Najveći broj gazdinstava su porodična (99,81%), a ostalo su pravna lica.
Ukupno 634 gazdinstva bavi se mešovitom stokom za ispašu, a ne za proizvodnju mleka, njih 1.022 specijalizovano je za voće, međutim najviše je onih koji proizvode različite kombinacije useva i stoke (1.222).
Poljoprivredom se u Užicu bavi 17.012 ljudi, a muškarci prednjače kada je reč o ukupnom broju.
Kada je reč o nosiocima gazdinstava u Užicu, muškarci su ponovo u prednosti i učestvuju sa 82,54%, dok je udeo žena mnogo manji (17,46%).
Kada je reč o članovima poljoprivrednih domaćinstava, tu su muškarci u manjini i ima ih 36,31%.
