Opšti podaci o gradu Smederevu
Grad Smederevo se nalazi na obali Dunava, u severoistočnom delu Republike Srbije i predstavlja administrativni, ekonomski, privredni i kulturni centar Podunavskog okruga. Teritorija grada, koja se prostire neposredno ispred ušća Velike Morave u Dunav, pripada Podunavlju i donjem Pomoravlju. Smederevo je centar i sedište istoimene Opštine koja zauzima površinu od 484 kilometra kvadratna, od čega poljoprivredne površine zauzimaju 38.817 ha, a šumske 2.617 hektara.
Opštinu čine grad Smederevo i još 27 naseljenih mesta, a to su: Badljevica, Binovac, Vodanj, Vranovo, Vrbovac, Vučak, Dobri Do, Drugovac, Kolari, Kulič, Landol, Lipe, Lugavčina, Lunjevac, Mala Krsna, Malo Orašje, Mihajlovac, Osipaonica, Petrijevo, Radinac, Ralja, Saraorci, Seone, Skobalj, Suvodol, Udovice i Šalinac.
Prema podacima popisa stanovništva iz 2011. godine, grad Smederevo ima 64.175, dok na teritoriji čitave Opštine živi 108.209 stanovnika. Kada je o etničkoj strukturi reč, većinsko stanovništvo je srpsko sa udelom od 94,1%, slede Romi sa 2,1%, a u manjem procentu ovde žive i Makedonci, Goranci, Rumuni, Hrvati, Crnogorci i druge nacionalnosti.
Opšti podaci o poljoprivredi
Istorija Smedereva
Naselje je imalo veliki značaj kroz istoriju počevši od antičkog doba, preko srednjeg veka, pa sve do današnjih dana o čemu nam svedoče lokaliteti u samom Gradu i oko njega. Prvi pisani trag o Smederevu nalazi se u povelji vizantijskog cara Vasilija II, iz 1019. godine, povodom osnivanja Ohridske arhiepiskopije, dok sledeći zapis potiče iz povelje kneza Lazara, iz 1381. godine, gde se pominje manastir Ravanica sa okolnim imanjima.
U XV veku, u doba despota Đurđa Brankovića i srpske srednjevekovne države, Smederevo je bilo prestonično mesto i centar privrednog i crkvenog života. 1430. godine izgrađena je Smederevska tvrđava na desnoj obali Dunava, na ušću reke Jezav, a sve do 1459. grad je bio sedište despotovine, nakon čega pada pod vlast Osmanlija. 1459. godine bio je razoren, ali zbog dobrog strateškog položaja na Dunavu, Turci dograđuju utvrđenje za svoje potrebe. Naselje je bilo centar Smederevskog sandžaka do 1718. godine, kada ga zauzima Austrougarska, ali pod tursku vlast dospeće ponovo 1739.
U XVI i XVII veku, tokom turske vlasti, Smederevo je postalo klasična orijentalna varoš, a tokom austro-turskih ratova naizmenično je menjalo gospodare i bivalo razarano. Vožd Karađorđe je nakon Prvog srpskog ustanka, 8. novembra 1805. godine, primio ključeve Smederevske tvrđave od turskog zapovednika grada Muharema Guše, na svečan način, jer su Turci ostavili oružje i municiju, a zauzvrat dozvoljen im je odlazak iz grada sa vojnim počastima. Dok je bio pod austougarskom okupacijom razvoj Smedereva nije prekidan, pa je tokom Prvog srpskog ustanka, 1806. godine, osnovana škola, kao i Praviteljstvujušči sovjet na čijem je čelu bio Dositej Obradović.
U toku Drugog svetskog rata okupator je prevozio i skladištio municiju u tvrđavi gde je došlo do velike eksplozije 5. juna 1941. godine i tom prilikom poginulo je 3.000 osoba, a Grad je bio prekriven zemljom od siline detonacije. Tokom XIX i XX veka Smederevo se razvijalo koristeći svoje potencijale, tako da i danas spada u red najrazvijenijih gradova Srbije.
Grad Smederevo se nalazi na 40º39” severne geografske širine i 20º57′ istočne geografske dužine, u krajnjem severoistočnom delu Šumadije, a zahvata i blago zatalasano nizijsko područje južnog oboda Panonskog basena. Od Beograda je udaljeno svega 46 km, a geografski i saobraćajni položaj, između dva evropska koridora – kopnenog i vodnog (Dunav), veoma je povoljan, pa ovo treba maksimalno iskoristiti.
Kada je o reljefu reč, opaža se izrazita podeljenost gradske teritorije na niže delove – dolina Velike Morave, Ralje i donjeg toka Konjske reke, kao i više, koji se nalazi u centralnom i zapadnom delu grada. Na aluvijalnim ravnima većih reka i između rečnih dolina nalaze se najbolji geomorfološki uslovi za razvoj industrije, poljoprivrede, ali i naseljavanje. Prisustvo dve velike reke, Dunava i Velike Morave, je osnovna hidrografska karakteristika grada Smedereva. Dunav predstavlja severnu, a Velika Morava istočnu granicu Grada. Vode ima dovoljno, ali je njen kvalitet najveći problem. Najvećim delom teritorija Grada pripada slivu Velike Morave.
Smederevo se prostire na 48.170 hektara, a dve trećine prostora grada ima izuzetno vredan poljoprivredni potencijal. 15,8% od ukupne površine čini najkvalitetnije zemljište, odnosno zemljište prve i druge klase, dok 64,3% čine treća i četvrta klasa. Pod šumom i šumskim zemljištem nalazi se 2.391 hektara, što je oko 5% ukupne teritorije, a to je znatno manje u odnosu na region i Republiku.
Geografski položaj, reljef i stepen kontinentalnosti određuju osnovne klimatske karakteristike grada Smedereva. Klimatski uticaji prostrane Panonske nizije, koja je na severu, ispoljavaju se ka jugu, dolinom Velike Morave. Na modifikaciju kontinentalne klime utiču tokovi Dunava i Velike Morave, ali i manjih reka, pa zime mogu biti veoma hladne. Najtopliji mesec u godini je jul, dok je januar najhladniji. Pojavi čestih vetrova, naročito zimi, pogoduje otvorenost Panonske nizije, a ovo područje odlikuje i najveća učestalost i jačina košave u zemlji.
Klima u gradu je povoljna za razvoj poljoprivrede.
U gradu Smederevu, prema zvaničnim podacima iz popisa poljoprivrede koji je Republički zavod za statistiku sproveo 2012. godine, 6.877 gazdinstava koristi poljoprivredno zemljište. U najvećem broju imaju oranice i bašte, odnosno najčešće gaje kukuruz za zrno (njih 4.545), a zatim pšenicu i krupnik – 3.703 gazdinstva. Prema broju slede poljoprivredna domaćinstva koja proizvode ječam – 1.348, lucerku – 980 i detelinu (878).
Najveći broj gazdinstava su porodična (99,62%), a ostalo su pravna lica.
Ukupno 993 gazdinstva bavi se različitim kombinacijama useva i stoke, za žitarice je specijalizovano njih 1.131, međutim najviše je onih koji se kombinovano bave ratarstvom, svinjama i živinom (1.153).
Poljoprivredom se u Smederevu bavi 16.054 ljudi, a muškarci prednjače kada je reč o ukupnom broju.
Kada je reč o nosiocima gazdinstava u Smederevu, muškarci su ponovo u prednosti i učestvuju sa 88,73%, dok je udeo žena mnogo manji (11,27%).
Kada je reč o članovima poljoprivrednih domaćinstava, tu su muškarci u manjini i ima ih 35,55%.
