Opšti podaci o Petrovcu na Mlavi
U severoistočnoj Srbiji, kao administrativni deo Braničevskog okruga, u području raznovrsnih prirodnih resursa, nalazi se Opština Petrovac na Mlavi. Rodna zemlja na kojoj sve dobro uspeva, smeštena je u plodnoj stiškoj ravnici i bogatoj dolini Mlave, a i severozapadna padina Homolja nalazi se na njenoj teritoriji.
Graniči se sa opštinama Žagubica, Kučevo, Malo Crniće, Despotovac, Žabari i Svilajnac. Opština Petrovac na Mlavi prostire se na površini od 655 kilometara kvadratnih,od čega na poljoprivrednu površinu otpada 74% (48.374 ha), a na šumsku 12.773 ha ili 19,5%.
Prema podacima popisa iz 2011. godine, ovde živi 31.259 stanovnika, u 34 naselja:
- Bistrica,
- Bošnjak,
- Burovac,
- Busur,
- Vezičevo,
- Veliki Popovac,
- Veliko Laole,
- Vitovnica,
- Vošanovac,
- Dobrnje,
- Dubočka,
- Ždrelo,
- Zabrđe,
- Kamenovo,
- Kladurovo,
- Knežica,
- Krvije,
- Leskovac,
- Lopušnik,
- Malo Laole,
- Manastirica,
- Melnica,
- Oreškovica,
- Orljevo,
- Pankovo,
- Petrovac na Mlavi,
- Ranovac,
- Rašanac,
- Stamnica,
- Starčevo,
- Tabanovac,
- Trnovče,
- Ćovdin,
- Šetonje.
Većina stanovništva, 80%, je srpske, a 14,7% vlaške nacionalnosti.
Opšti podaci o poljoprivredi u Petrovcu na Mlavi
Najvredniji prirodni potencijal Opštine su poljoprivredne površine koje se prostiru na 74% ukupne teritorije. Ovo je:
- ratarski,
- stočarski,
- voćarski i
- pčelarski kraj.
Često se u letnjim mesecima organizuje prikupljanje seoskih proizvoda (kupine, jagode, maline, pečurke, puževi), kao i prikupljanje plantažnog voća, mlečnih i pčelinjih proizvoda, šumskih i plantažnih plodova, a kao najbolji vid organizovanja poljoprivrednika, sa istaknutim pčelarskim fondom, farmama svinja, goveda, živine, ratarskim i povrtarskom proizvodnjom, ponovo se u mnogim okolnim selima formiraju zemljoradničke zadruge.
Istorija Petrovca na Mlavi
Ovaj prostor je nastanjivan od najranijeg perioda istorije pre svega zbog pogodnog terena i obilja vode. Iz turskih deftera, koji datiraju iz 1820. godine, saznajemo da je požarevačka nahija u svom sastavu imala sedam kneževina, a selo Svini je pripadalo kneževini Mlavi. Selo je značajno jer će se upravo na njegovim njivama, sa desne strane reke Mlave, oformiti novo naselje 1860. godine i dobiti naziv Petrovac, po prijatelju kneza Miloša, a inače tadašnjem državnom savetniku.
Petrovac je oformljen kao naselje za potrebe administracije Kneževine Srbije. Sami stanovnici naselja Svini prelaze u novooformljeni Petrovac i zajedničkim snagama sa crkvenom opštinom 1869. godine grade Vanesenjsku crkvu, što je bio uslov da se naselje proglasi varošicom. Ukazom kneza Milana Obrenovića to se i dogodilo 14. maja 1873. godine.
U naselju je bilo mnogo trgovačkih i zanatskih radionica, te je varoš bila napredna, ali Balkanski ratovi, kao i Prvi svetski rat, naselje usporavaju u razvoju, ali zanati ne stagniraju, kao ni bogat kulturno-umetnički život.
1912. godine izgrađena je železnica, zahvaljujući kojoj Petrovac još više napreduje jer postaje trgovački centar za stoku, žito i živinu, gde dolaze i strani trgovci. Do Drugog svetskog rata u Petrovcu su postojale 72 zanatske i 57 trgovačkih radnji. Negujući zanatstvo i trgovinu, kao i školstvo i kulturni život, Petrovac je do 40-ih godina prošlog veka iznikao u uglednu varoš.
Sedište Opštine, i jedino gradsko naselje, je Petrovac na Mlavi, smešten u središnjem delu teritorije, u dolini reke Mlave, na 348 m nadmorske visine. Od Beograda je Opština udaljena 116 km, reljef je brdsko-ravničarski, klima ima umereno kontinentalna obeležja, a reka Mlava sa pritokama čini hidrografsku okosnicu.
U opštini Petrovac na Mlavi, prema zvaničnim podacima iz popisa poljoprivrede koji je Republički zavod za statistiku sproveo 2012. godine, 5.896 gazdinstvo koristi poljoprivredno zemljište. U najvećem broju imaju oranice i bašte, odnosno najčešće gaje kukuruz za zrno (njih 4.907), a zatim pšenicu i krupnik – 3.753 gazdinstva. Prema broju slede poljoprivredna domaćinstva koja proizvode lucerku – 2.120, detelinu – 1.756 i ovas (njih 532).
Najveći broj gazdinstava su porodična (99,9%), a ostalo su pravna lica.
Ukupno 764 gazdinstva kombinovano se bave ratarstvom, svinjama i živinom, za žitarice je specijalizovano njih 786, međutim najviše je onih koji proizvode različite kombinacije useva i stoke (1.105).
Poljoprivredom se u Petrovcu na Mlavi bavi 14.579 ljudi, a muškarci prednjače kada je reč o ukupnom broju.
Kada je reč o nosiocima gazdinstava u Petrovcu na Mlavi, muškarci su ponovo u prednosti i učestvuju sa 79,2%, dok je udeo žena mnogo manji (20,8%).
Kada je reč o članovima poljoprivrednih domaćinstava, tu su muškarci u manjini i ima ih 36,98%.
