Opšti podaci o gradu Kikindi
Grad Kikinda nalazi se u severnom delu Banata, u AP Vojvodini i administrativni je centar Severnobanatskog okruga. U neposrednoj blizini srpsko-rumunske granice, na nadmorskoj visini od 73m, grad Kikinda je središte društvenog i ekonomskog života ovog dela Vojvodine. Zauzima površinu od 782 kvadratna kilometra, od čega je 62.000ha ili 79,3% poljoprivredno zemljište.
Pored grada Kikinde, Opština obuhvata i 9 naseljenih mesta: Banatska Topola, Bašaid, Banatsko Veliko Selo, Iđoš, Mokrin, Nakovo, Novi Kozarci, Rusko Selo i Sajan. Ovde, prema popisu iz 2011. godine, živi 59.453 stanovnika, od kojih je 75,4% srpske nacionalnosti, a zatim po broju slede stanovnici mađarske sa 12,2%, pa romske nacionalnosti sa udelom od 3,3%. Poput većine drugih mesta u Vojvodini i Kikinda je multietnička sredina.
Opšti podaci o poljoprivredi u Kikindi
Kada je reč o poljoprivredi na ovoj teritoriji, ona je organizovana u u dvadesestak preduzeća i zemljoradničkih zadruga. Plodno zemljište je prirodni resurs i prostire se na oko 62.000 hektara. Vremenskih uslovi, koji imaju karakter elementarne nepogode, već nekoliko godina predstavljaju veliki problem poljoprivrednicima. Proizvodnja u plastenicima povećana je u poslednje vreme, a karakterišu je rad na malom prostoru, intenzivna primena agrotehničkih i naučnih mera, kao i visoki prinosi.
Teritorija kikindske opštine bogata je nalazištima nafte i gasa i glinom visokog kvaliteta, a izuzetno razvijena industrija ima važno mesto u privrednom razvoju, ne samo Vojvodine, već i Republike Srbije. Najznačajnije privredne grane su: metalska industrija- Livnica “Kikinda”, naftna i hemijska industrija- NIS Pogon „Severni Banat“, industrija građevinskog materijala- “Toza Marković”, prehrambena industrija – “Banini”, “Prima Produkt”, „Kikindski mlin” i prerađivačka industrija – “Agroseme” i fabrika stočne hrane “Standard”.
Istorija Kikinde
Mnoga arheološka nalazišta, nekropole i humke svedoče nam da su ljudi na ovom prostoru živeli i pet hiljada godina pre nove ere, pa tako ovde nalazimo tragove kultura mlađeg kamenog i bronzanog doba, Sarmata, Kelta, Dačana… Na ovu teritoriju u VI veku doseljavaju se Sloveni, a u IX Mađari.
Kökényd je naziv za Kikindu koji se, u pisanim dokumentima, prvi put pominje početkom XV veka. Pretpostavlja se da je označavao više manjih dobara-naselja, najpre ugarskih, a potom i srpskih despota. 1718. godine pojavljuje se sadašnji naziv grada i to kao Gross Kikinda- Velika Kikinda, međutim, odnosi se na pustaru, a ne naselje.
Današnje područje Grada naseljeno je pre 250 godina i od tada se savremena istorija Kikinde može kontinuirano pratiti. Ovu teritoriju, nakon Požarevačkog mira, prvi naseljavaju Srbi, do tada austrijski graničari, koji su sada ostali bez svog poziva. Nekadašnji graničari navikli su se na ratarski način života, a nekoliko decenija kasnije naseljavaju se ovde i Mađari, Nemci Jevreji…
Posebnom privilegijom, 12. novembra 1774. godine, austrijska carica Marija Terezija formira Velikokikindski privilegovani dištrikt (okrug). Bila je to feudalna upravna jedinica sa sedištem u Kikindi, a u njenom sastavu nalazilo se još devet naselja u severnom i srednjem Banatu. U okviru austrijske monarhije stanovnici okruga imali su ekonomske, pa i političke povlastice, a dištrikt je postojao i funkcionisao do 1876. godine. Nakon njegovog ukidanja, Kikinda se našla u sastavu Torontalske županije, sa sedištem u Bečkereku (Zrenjaninu).
Period od kraja XIX veka do početka Prvog svetskog rata bio je miran i tada Kikinda doživljava ekonomski, kulturni, društveni i privredni razvoj. Naselje se gradilo po urbanističkim planovima i formira se gradsko jezgro Kikinde koje ni danas, posle 250 godina, nije bitnije promenjeno. 1857. godine izgrađena je pruga Segedin-Kikinda-Temišvar, a u drugoj polovini XIX veka osniva se livnica, podiže prva fabrika cigle i crepa i grade se parni mlinovi. Tada je Kikinda brojala oko 22.000 stanovnika.
Grad se nakon Prvog svetskog rata našao na periferiji novonastale države, te na ekonomskom planu stagnira i zaostaje. Kikindski, Mokrinski i Dragutinovački partizanski odredi, u Drugom svetskom ratu, na ovoj teritoriji organizuju oružani otpor, a Grad je oslobođen 6. oktobra 1944. godine. U SFRJ, 70-ih i 80-ih godina Kikinda ponovo doživljava veliki privredni, ekonomski, kulturni i društveni napredak.
Samo neke od znamenitih ličnosti koje su rođene ili živele na teritoriji grada Kikinde su: pesnik Mika Antić, glumac Branimir Brstina, novinar Raša Popov, Glumac Milan Erak, košarkaški trener Ranko Žeravica, teatrolog i književnik Jovan Ćirilov i mnogi drugi.
Od srpsko-rumunske granice Grad je udaljen 7,5, od Beograda 127, a od Novog Sada 110km. Na jugoistoku graniči se sa Novom Crnjom, na jugu sa Žitištem i Zrenjaninom, jugozapadu i zapadu sa opštinom Novi Bečej, na severu sa Čokom, dok se na severoistoku i istoku graniči sa Rumunijom.
Kikinda je, kako sa svojom neposrednom okolinom, tako i sa drugim mestima Vojvodine i Srbije, saobraćajno dobro povezana. Sa Novim Sadom povezuje je regionalni put koji ide preko Bečeja i Srbobrana, kao i put preko Zrenjanina, na severozapadu, putem preko Čoke i Sente, povezana je sa Suboticom, dok je magistralnim putem preko Zrenjanina povezana i sa Beogradom.
Pruga Segedin-Kikinda-Temišvar, izgrađena 1857. godine, danas funkcioniše samo na deonici Kikinda-Temišvar, dok drugi aktivni železnički pravac Kikinda-Novo Miloševo-Čoka-Senta uspostavlja železničku vezu Kikinde sa Suboticom na severu i Zrenjaninom na jugu. Železnički granični prelaz sa Rumunijom, takođe, funkcioniše. Ovde ima potencijala i za rečni saobraćaj jer je kikindski kanal deo sistema “Dunav-Tisa-Dunav”, ali se pristanište, zbog lošeg stanja kanala, nedovoljno koristi.
Reljef Opštine je izrazito ravničarskog karaktera, sa aluvijalnim ravnima i lesnim terasama i ovo je najravniji deo Banata. Galacka i Zlatica su dve manje reke koje protiču ovom teritorijom i uključene su u hidrosistem “Dunav-Tisa-Dunav”. Kikinda se nalazi se na 45° 49´ severne geografske širine i 20° 27´ istočne geografske dužine. Klima je i ovde umereno-kontinentalna, najhladniji mesec je januar sa izmerenim apsolutnim minimumom od -27o C, a najtopliji je jul sa apsolutnim maksimumom od 40o C. Godišnje padne 556,3 mm kiše i snega po kvadratnom metru i ima u proseku 145 kišovitih dana. Prosečna relativna vlaga vazduha iznosi 73%, a severac i košava ovde su najčešći vetrovi.
U gradu Kikindi, prema zvaničnim podacima iz popisa poljoprivrede koji je Republički zavod za statistiku sproveo 2012. godine, 4.739 gazdinstava koristi poljoprivredno zemljište. U najvećem broju imaju oranice i bašte, odnosno najčešće gaje kukuruz za zrno (njih 3.520), a zatim suncokret – 1.767 gazdinstava. Prema broju slede poljoprivredna domaćinstva koja proizvode pšenicu i krupnik – 1.597 i lucerku (1.013).
Najveći broj gazdinstava su porodična (99,32%), a ostalo su pravna lica.
Različitim kombinacijama useva i stoke bavi se ukupno 332 gazdinstva, njih 734 bavi se kombinovano ratarstvom, svinjama i živinom, međutim najviše je onih koji su specijalizovani za žitarice (2.021).
Poljoprivredom se u Kikindi bavi 9.181 ljudi, a muškarci prednjače kada je reč o ukupnom broju.
Kada je reč o nosiocima gazdinstava u Kikindi, muškarci su ponovo u prednosti i učestvuju sa 81,54%, dok je udeo žena mnogo manji (18,46%).
Kada je reč o članovima poljoprivrednih domaćinstava, tu su muškarci u manjini i ima ih 38,76%.
